Waar ooit leerlingen schoolbanken vulden, ontstaat vandaag kunst. Het pand stond vier jaar leeg, tot VrijstaatA er nieuw leven in blies. Tien makers kregen er elk een ruimte om te creëren. Josse Gregoor is een van hen. “Ik gebruik één ruimte,” vertelt hij. “Een plek waar ik kan experimenteren.” De werking ontstond organisch en draait volledig op vrijwilligers. Iedereen is welkom: kunstenaars, buurtbewoners, vluchtelingen, enzovoort. “Het is een plek van verbinding,” zegt Gregoor, die inmiddels ook in het bestuur van de organisatie zetelt.
Zijn betrokkenheid begon als fotograaf: hij legde de activiteiten van VrijstaatA vast in beeld. Gaandeweg groeide zijn rol. “Ik vertrek altijd vanuit een materiaal, niet vanuit een concept. Het werk groeit vanzelf.” Die aanpak gaat hand in hand met duurzaamheid. Gregoor werkt uitsluitend met gerecupereerd materiaal. Wat afgedankt is, krijgt bij hem een nieuw leven. Zijn achtergrond als industrieel productontwerper en zijn studie in arts & culture management vormen een stevige basis voor zijn ecologische manier van werken. Zijn creaties zijn niet gericht op verkoop, maar dienen vooral als een vorm van expressie.
Hoewel de kunstenaars geen eigenaars zijn van het gebouw, is hun aanwezigheid wél officieel. “We zijn geen krakers,” benadrukt Gregoor. “We hebben een duidelijke afspraak met de stad.” Toch blijft het verblijf tijdelijk. Het gebouw – met zijn charmante oude schoolborden waarop soms nog krijtteksten prijken, en een verwilderde maar levendige tuin – moet uiteindelijk wijken voor appartementsblokken. Wat de plek een rand van verdriet geeft. Het huis is nooit van hen geweest, maar bood wél de ruimte om te maken, te ontmoeten en te groeien.
Wat de toekomst brengt, is voorlopig onzeker. Het is nog niet duidelijk waar het collectief volgend jaar naartoe zal trekken. Momenteel loopt er wel een open call van Cultuurcentrum De Boogaard, waarbij twintig nieuwe ruimtes vrijkomen voor kunstenaars.
Ondertussen blijft het gebouw in leven. Ook andere kunstenaars, zoals Bart Van Ocken, maken er werk. Van Ocken specialiseert zich in schilderkunst, meer bepaald het Tubisme, en werkt momenteel aan een nieuw schilderij rond energiepunten en menselijkheid.
VrijstraatA bewijst dat leegstand ook een broedplaats kan zijn.
Meer informatie over VrijstraatA via Over Vrijstaat A – Vrijstaat A.
Meer informatie over de Open call via Open call – Zomerresidenties (+15j) – De Bogaard.
