Onze tekts 27/2
Onder het motto maak van ‘Sint-Truiden de eerste peukvrije stad in België” werd in juni 2001 een preventieactie opgestart. Wie betrapt werd met het opbergen van het sigarettenpeukje in het gele kartonnen asbakje, riskeerde een bon. Bedenker van de campagne was de pas overleden Wim Schamp. Een overdreven actie? Zeker niet. Sigarettenfilters zijn allesbehalve biologisch afbreekbaar. Ze bestaan uit acrylacetaat, een kunststof die erg traag afbreekt. Pas na 10 tot 15 jaar schiet er schijnbaar niks meer van over, maar niks is minder waar. Want het plastic is niet echt ‘vergaan’, het is afgebroken tot microplastics.
Meer nog: Uit een onderzoek van OVAM, de Openbare Vlaamse Afvalstoffen Maatschappij, bestaat 49% van het aantal ingezamelde stuks zwerfvuil uit sigarettenpeuken. In gewicht spreken we natuurlijk over minder dan de helft, maar zelfs dan blijft de impact groter dan je je kan voorstellen. Met 3,4 g filtergewicht per pakje sigaretten, spreken we over naar schatting 845.000 ton peuken dat jaarlijks wereldwijd in de wijde natuur terechtkomt. Een lastige bijkomstigheid: dit kleine type zwerfvuil glipt vaak door de mazen van het net en blijft voor meer dan 60% liggen, ook na een intensieve opruimactie.
Intussen nam de stad het lovenswaardige initiatief om nieuwe vuilnisbakken, aangekocht door het voormalige bestuur, in het straatbeeld te plaatsen. Die zijn voorzien van een peukenbakje. Een goede zaak, zo vinden wij. Maar wat gaat het oplossen als je bedenkt dat zelfs een groots opgezette campagne destijds geen peuk minder op straat heeft opgeleverd. Je moet heus geen pessimist te zijn om te beseffen dat de nieuwe bakjes nauwelijks verandering zullen brengen. Intussen zijn er zelfs steden die verdergaan dan onze stad. Zo zijn er waar je een boete van 50 tot 200 euro betaald voor het tegen de vlakte gooien van ene peuk. Niet dat wij pleiten voor nog meer boetes, maar dit soort sluikstorten moet toch ook wel een keer stoppen. Maar hoe?