Het ontstaan van de Kroningsfeesten
Vanaf de 14de eeuw werden in Tongeren om de zeven jaar de relieken gedurende 16 dagen getoond aan de pelgrims die op heiligdomsvaart kwamen. De toningen werden besloten met een plechtige processie waarbij de relieken rond de kerk werden gedragen. De laatste heiligdomsvaart vond plaats in 1790. De Franse bezetter liet nadien geen reliekentoning meer toe.
Einde 19de eeuw kende de kerk een bijzondere verering voor Maria. Deze verering werd onder andere getoond in het kronen van Mariabeelden. Op 20 mei 1889 richtte de Bisschop van Luik, want een bisdom Hasselt was er nog niet, een schriftelijk verzoek aan Paus Leo XIII om het genadebeeld van de Oorzaak Onzer Blijdschap van Tongeren te kronen. Op 10 september 1889 ging de Paus op het verzoek in. De kroning vond plaats op zondag 31 augustus 1890. Na de plechtigheid trok voor de eerste maal de Kroningsprocessie langs de versierde straten en pleinen van de stad. Zo ontstonden de Kroningsfeesten. De Tongenaren vonden hierin een gelegenheid om terug aan te knopen bij de vroegere heiligdomsvaarten die om de zeven jaar plaatsvonden. Tot op de dag van vandaag vinden om de zeven jaar de Kroningsfeesten plaats in Tongeren. Enkel in 1918 ten gevolge van de eerste wereldbrand kon dit niet gebeuren.
Voorbereiding Kroningsfeesten 2023
Reeds in 2020 zijn de Tongenaren begonnen met de voorbereiding van de negentiende Kroningsfeesten. 3.000 Tongenaren en ook inwoners van de omliggende gemeenten, zeg maar het nieuwe dekenaat Tongeren, zullen tijdens de Kroningsweek viermaal een Kroningsprocessie vormen en evenveel keren een avondspel opvoeren op een groot podium op de Grote Markt van Tongeren. In beide manifestaties wordt het leven van Maria en Christus uitgebeeld.
Elke processiegroep heeft een eigen bestuur. Dat is verantwoordelijk voor de rekrutering van de deelnemers, voor de kledij, de muziek, de wagen, de choreografie en het budget. Bijzonder aan de Kroningsfeesten is ongetwijfeld het feit dat alle deelnemers zelf hun processiekleed betalen.
Thema : #zoekverbinding
Bij elke kroningseditie wordt er een thema gekozen. Het thema voor de Kroning 2023 is #zoekverbinding. Het wil een oproep zijn om ons individuele ‘ik’ te overstijgen, de band met de anderen en de Ander te versterken en samen te werken aan een wereld waarin we elkaar opnieuw werkelijk kunnen ontmoeten en met elkaar verbonden kunnen zijn. Corona en de oorlog in Oekraïne hebben het kroningsthema, dat al eerder gekend was, heel actueel gemaakt. Wij hopen dat de komende Kroningsfeesten ons uitdagen en inspireren om opnieuw diepe verbondenheid te ontdekken en te beleven en ons te maken tot wie we als mens echt zijn: verbindingzoekers.
De kroningsweek van 2 tot 9 juli 2023 is er voor iedereen
Het hoogtepunt van de Kroningsfeesten is de week van 2 tot en met 9 juli 2023. Dan trekt de Kroningsprocessie viermaal door de Tongerse straten (de zondagen 2 en 9 juli om 15u en dinsdag 4 en vrijdag 7 om 19 u). Op deze vier dagen is er ’s avonds om 22.30u een avondspel op de Grote Markt.
Tijdens de Kroningsweek is er een dag voor senioren (4 juli), voor jongeren (5 juli) en voor zieken (3 juli). De Kroningsfeesten zijn dan ook van en voor iedereen. In de Kroningsprocessie zie je alle leeftijdscategorieën : zowel baby ’s van enkele maanden tot en met senioren van zeer respectabele leeftijd. De deelnemers komen uit alle lagen van de bevolking. Ze komen zowel uit de binnenstad, als uit alle dorpen als van de omliggende gemeenten.
Deze deelnemers vormen niet alleen viermaal een processie, zij zijn ook de vertolkers van het avondspel. Aan de hand van teksten uit het evangelie, ondersteund door een licht- en klankinstallatie, wordt met het avondspel de processie op een groot podium heruitgevoerd. Dit gebeuren in de schaduw van de basiliektoren en in het historisch kader van het stadhuis en het standbeeld van Ambiorix is voor de duizenden bezoekers telkens dé apotheose van hun Kroningsdag in Tongeren.
In de Kroningsweek zijn er ook meerdere tentoonstellingen en optredens. Breng zeker ook een bezoek aan de versierde basiliek met zijnTeseum, zijn archelogische site, en nu ook de ontsluiting van de toren. Het rijke historische verleden van Tongeren én de versierde stad, waarvoor de tientallen kroningsstraatcomités borg staan, nodigen de toeristen uit tot een historische sierwandeling met dit jaar als rode draad : met graffiti bewerkte Mariahuisjes.
De Kroningsfeesten met de grootste processie van ons land, erkend als immaterieel cultureel erfgoed, is uitgegroeid tot een gebeurtenis die tot ver buiten onze landsgrenzen bekendheid heeft verworven. Wij heten u nu reeds van harte welkom in de Kroningsweek van 2 tot en met 9 juli !
