De lokale politie Sint-Truiden-Gingelom-Nieuwerkerken ging op Werelddierendag 2002 van start met de dienst dierenpolitie en was daarmee de eerste politiezone in België. Intussen komen ze regelmatig in het nieuws met inbeslagnames van dieren. Maar de dierenpolitie is er niet enkel om te bestraffen. Commissaris Herman Missotten van de dierenpolitie schetst hoe de agenten vaak problemen proberen te voorkomen.
Wat was de aanleiding om een dierenpolitie op te richten?
“Onze politiemensen werden steeds vaker geconfronteerd met overtredingen in het kader van dierenwelzijn en kregen ook veel vragen in verband met dit thema. Daarom was er nood aan een systematische aanpak, die specifieke kennis vergt. Dit liep parallel met wat in de tijd al gebeurde met milieudossiers. Als je vandaag onze cijfers bekijkt, dan merk je meteen dat de oprichting destijds een juiste beslissing was.
Met hoeveel zijn jullie?
“Toen we begonnen, waren we met twee politiemensen, nu bestaat het team uit 7 gespecialiseerde politiemensen. Want dierenwelzijnsproblematiek vergt heel wat specifieke kennis en opleiding. Belangrijk om weten is dat hun opdracht zich niet beperkt tot dierenwelzijn. Want deze collega’s voeren naast deze taak ook hun gewone opdracht uit binnen de wijkwerking en interventie.”
Wat is de taak van de dierenpolitie?
“Onze dierenpolitie helpt om de rechten van de dieren beter te beschermen door kordaat op te treden in geval van dierenverwaarlozing. Anderzijds heeft onze dierenpolite op preventief vlak een belangrijke rol te spelen, zoals bij het verschaffen van informatie en het geven van adviezen. In 2021 startte ons team dierenpolitie dan ook met het geven van dierenwelzijnsadvies (DWA) aan onze inwoners.
“Toen we begonnen, waren we met twee, nu bestaat het team uit zeven gespecialiseerde politiemensen”
Bij DWA evalueert een gespecialiseerde medewerker op vraag van de eigenaar de leefomstandigheden van zijn of haar dieren. Na een positief advies krijgt die eigenaar dan een DWA-attest dat aan de woning of weide kan worden bevestigd. Zo is het ook voor buren en voorbijgangers duidelijk. Dat is uiteraard een momentopname, geen vrijgeleide.”
Hoe groot is het probleem van dierenverwaarlozing eigenlijk?
“In 2020 hadden wij 130 meldingen en werden 32 dieren in beslag genomen. In 2021 ging het om 176 meldingen en 42 dieren. En in 2022 zitten we momenteel aan 73 meldingen en 183 inbeslagnames. Daar waren twee grote dossiers waarbij respectievelijk 143 en 33 dieren in beslag zijn genomen. Bekijk je die cijfers, dan merk je dat niet elke melding per definitie tot een inbeslagname leidt. Wij moeten rekening houden met de wettelijke normen en daarvoor doen we ook beroep op een dierenarts van de Vlaamse Inspectiedienst Dierenwelzijn. Vaak is er niks aan de hand en zijn de wettelijke normen toch gerespecteerd. Even vaak is het opleggen van voorwaarden voldoende om de eigenaars te doen inzien waar het fout zit. Bij een nieuwe controle zien we dat de situatie vaak veel beter is. Uitzonderlijk zien we recidive.”
Controleert de dierenpolitie alleen na meldingen van de burgers?
“Neen. Naast de klachten en meldingen van burgers, reiken de wijk- en interventiedienst ook informatie aan over verwaarlozing, mishandeling of loslopende dieren. Daarnaast organiseert de dierenpolitie op regelmatige basis acties en voert controles uit op de leefomstandigheden van dieren op het grondgebied.”
Hoe gaat zo een controle in zijn werk?
“Samen met een dierenarts van de Vlaamse Inspectiedienst Dierenwelzijn bekijkt de politie hoe een melding/klacht best aangepakt wordt. Sensibiliserend waar kan, maar uiteraard steeds met de nodige opvolging. Bij zwaardere overtredingen spelen we zeer kort op de bal en kan het resulteren in een inbeslagname, voor de veiligheid van de dieren. Daarnaast hebben we een goede samenwerking met het Dierenasiel Sint-Truiden, Animal Rescue Service, het Vogel- en Zoogdierenopvangcentrum en het Natuurhulpcentrum. ”
“We komen vaak op plaatsen waar de leefruimtes volledig door de dieren worden overgenomen.Ik herinner mij een locatie waar alle katten van de buurt en zelfs de duiven in huis leefden”
Kunnen jullie een zwaar feit schetsen zonder op plaats en identiteit in te gaan?
“We zijn al regelmatig op plaatsen gekomen waar de leefruimtes volledig door de dieren werden overgenomen. Ik herinner mij een locatie waar alle katten van de buurt en zelfs de duiven in huis leefden. We hebben ooit op een industrieterrein honden gevonden die in een voertuig waren opgesloten dat in de volle zon stond. De honden hadden duidelijk nog geprobeerd uit het voertuig te geraken, maar overleefden het spijtig genoeg niet. En dan zijn er natuurlijk de recidivisten die telkens opnieuw in de fout gaan. Wij betreuren dat dit kan, maar in deze dossiers zijn we nu eenmaal in belangrijke mate ook afhankelijk van beslissingen van andere instanties. Wat dat betreft mag er vaker een verbod worden uitgesproken op het houden van dieren.”
Wat zijn de verwachtingen? Zal het probleem groter worden? Of net niet?
“Mensen staan vaak niet stil bij de zorg die een dier nodig heeft. Tijdens corona wilden veel mensen een gezelschapsdier, nu hebben ze er vaak geen tijd meer voor. Daarnaast zijn er mensen die alle dieren willen opvangen maar er de middelen en plaats niet voor hebben en dan nemen de dieren al snel de woning over, wat tot onhygiënische situaties leidt. De stijgende prijzen van energie en voeding, zullen ook een effect hebben op het welzijn van dieren, verwachten wij. Maar gelukkig blijven het grotendeels uitzonderingen. Voor de meeste eigenaars komen de dieren op de eerste plaats.”
Hebben jullie nog een boodschap voor mensen die dieren houden?
“Denk vooral na vooraleer je een dier koopt. Het mag namelijk nooit een impulsbeslissing zijn. Overleg goed of het dier past binnen de leefomstandigheden en of je het de nodige aandacht en verzorging kan geven. Een huisdier wordt namelijk voor veel jaren een deel van het gezin. Denk daarbij ook aan een geschikt onderkomen. En nog een goede raad, praat met mensen die een dier hebben dat jij in huis wil halen. Dat opent vaak de ogen.”
Waar kan ik een melding indienen?
Wie een mogelijk verwaarloosd of mishandeld dier opmerkt, kan dit melden via PZ.PolTRUDO.Dierenwelzijn@police.belgium.eu 011 70 19 11
Voor een dringende politietussenkomst bel steeds 101
Dierenwelzijnsadvies kan ook aangevraagd worden via bovenstaand mailadres.
