Het doel van deze expo is aan de hand van een aantal foto’s een overzicht te geven over de verschillende aspecten van die ingrijpende gebeurtenissen en toestanden, vanaf de mobilisatie tot na de bevrijding. De Kring heeft wegens overvloed aan foto’s enerzijds en plaatsgebrek anderzijds een keuze moeten maken en kan slechts enkele voorbeelden van gesneuvelde soldaten en ter dood gebrachte weerstanders en andere burgers laten zien, hetgeen de Kring betreurt, want die mensen verdienen ons hoogste respect.
De eerste foto’s betreffen de militaire mobilisatie die al begon in augustus 1939, met beelden van soldaten die niet enkel ingekwartierd waren in de oude kazerne aan de Zoutstraat, maar onder andere ook in het oude Berchmanshuis en in de Fobrux-fabrieken in Melveren.
Dan volgen beelden over het bombardement op 12 mei 1940 waarbij onder andere het legerdepot aan Capucinessen, maar ook de minderbroederskerk en een volledige vleugel van het minderbroedersklooster in vlammen opgingen, evenals de huizen die stonden tussen die kerk en de Astoria.
Vervolgens komen aan bod: enkele voorbeelden van burgerlijke slachtoffers, gesneuvelde militairen, weerstanders en andere naar Duitse kampen weggevoerden. De gekendsten: de familie Lambrechts.
Een aantal foto’s tonen de aanwezigheid van Duitse militairen in het straatbeeld, vooral op onze Grote Markt maar ook in Brustem dorp.
Vooral de bevrijding door de Amerikanen is uitgebreid gedocumenteerd, met vooraf de slag aan Stayen en op 8 september 1944 hun intocht in onze stad via Tiensesteenweg en Stapelstraat naar de Grote Markt en verder. In samenhang daarmee: de triomftocht van de Witte Brigade op de Grote Markt en groepsfoto’s van deze weerstanders. Ook een paar voorbeelden van collaboratie en van de repressie ( buitensmijten van inboedels) worden getoond.
Na de bevrijding volgde de zogenaamde Amerikaanse periode, waarbij we zien hoe ze het vliegveld herstelden en uitbreidden, en hun aanwezigheid in Sint-Truiden en Brustem.
Na het definitieve beëindigen van de oorlog in 1945 was er een grote plechtigheid op de markt, die hier ook aan bod komt. In juli 1946 tenslotte was er op de Grote Markt een plechtige herdenking van alle Sint-Truidense oorlogsslachtoffers. De Heemkundige Kring heeft ook foto’s geleverd gekregen van verschillende begrafenissen van oorlogsslachtoffers en ook daarvan worden enkele voorbeelden getoond.
Foto’s uit verzameling Henri Vanelderen
